Evlilik birliğinin mahkeme kararıyla sona ermesine boşanma denir. Boşanmaya ilişkin verilen karar aileye yönelik tüm süreçlerde bağlayıcı hüküm oluşturmaktadır. Tarafların boşanma ve evlilik birliğine ilişkin tüm konularda ortak noktada buluşması halinde anlaşmalı boşanma davası açılması gerekir.
Yasal Düzenleme
TMK md.166/3: ‘’Evlilik en az bir yıl sürmüş ise, eşlerin birlikte başvurması ya da bir eşin diğerinin davasını kabul etmesi hâlinde, evlilik birliği temelinden sarsılmış sayılır. Bu hâlde boşanma kararı verilebilmesi için, hâkimin tarafları bizzat dinleyerek iradelerinin serbestçe açıklandığına kanaat getirmesi ve boşanmanın malî sonuçları ile çocukların durumu hususunda taraflarca kabul edilecek düzenlemeyi uygun bulması şarttır. Hâkim, tarafların ve çocukların menfaatlerini göz önünde tutarak bu anlaşmada gerekli gördüğü değişiklikleri yapabilir. Bu değişikliklerin taraflarca da kabulü hâlinde boşanmaya hükmolunur. Bu hâlde tarafların ikrarlarının hâkimi bağlamayacağı hükmü uygulanmaz.’’
Anlaşmalı boşanma davası açılabilmesi için birtakım şartların gerçekleşmesi gerekmektedir.
1)İlk olarak evlilik, resmi nikâhın yapıldığı tarihin üzerinden en az 1 (bir) yıl geçmesi gerekmektedir.
2)Boşanmayı her iki eşin de kabul etmesi gerekmektedir. Eşlerin boşanmayı kabul ettiklerini hâkim huzurunda beyan etmeleri gerekmektedir.
3)Taraflar arasında imzalanmış olan protokolde velayet, mali şartlar vd. konularda kararlaştırılan düzenlemeler, hâkim tarafından hukuka ve kanuna uygun bulunması gerekmektedir.
Boşanma Protokolü
Taraflar arasında imzalanacak protokol ile evlilik birliğinin sona erdirilmesi konusunda tüm hususların karara bağlanması gerekmektedir. Tarafların karşılıklı olarak boşanmayı kabul ettikleri, müşterek çocuk var ise velayetinin hangi tarafta olacağı, diğer tarafın çocuğu hangi günlerde görebileceği, kişisel eşyaların teslimi, çocuk ve taraflar için nafaka ödemesi, tarafların tazminat talepleri, taşınmaz ve taşınırların (araba, altın, ziynet eşyası) paylaşımı son olarak yargılama giderleri ve avukatların vekalet ücretinin hangi taraf tarafından ödeneceği konuları açık ve net olarak kararlaştırılır.
Görevli ve Yetkili Mahkeme
Boşanma davalarında yetkili mahkeme, eşlerden birinin yerleşim yeri veya davadan önce son defa 6 (altı) aydan beri eşi ile birlikte oturdukları yer mahkemesidir.
Davanın açılacağı yerde Aile Mahkemesi kurulmuş olması halinde aile mahkemesi; aile mahkemesi kurulmuş olmaması halinde Asliye Hukuk Mahkemelerinde dava açılabilir.