Feragatin kelime manası, bir kişinin kendi iradesiyle herhangi bir hakkından vazgeçmesidir. Hak sahibi, gerek bir sözleşmeden doğan hakkını gerek yasal mevzuatlardan kaynaklanan bazı haklarından kısmen veya tamamen feragat edebilmektedir.

Hukuki Dayanak ve Emsal Karar

HMK md.307: ‘’Feragat, davacının, talep sonucundan kısmen veya tamamen vazgeçmesidir.’’

Yargıtay 12. Hukuk Dairesi’nin 2023/8056 E. ve 2023/8879 K. sayılı kararı:’Somut olayda, mahkemece menfi tespit davasının kabulüne karar verilmesine karşın alacaklı yanca takipten feragat edildiğinden konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına, yasal şartları oluşmadığından tazminat talebinin reddine karar verildiği görülmüştür. O halde, mahkemece, bozma ilamı kapsamında takibin durdurulması ile alacaklı aleyhine tazminata hükmedilmesi gerekirken alacaklının takipten feragat ettiği ve davanın konusuz kaldığından bahisle hüküm kurulması isabetsiz olup, bozmayı gerektirmiştir.’’

Usul

Yargılama esnasında sözlü olarak veya dilekçe ile feragat beyanı sunulabilir. Feragat kayıtsız ve şartsız olarak yapılmalıdır. Feragatin geçerliliği davalı veya mahkemenin kabulüne bağlı değildir.

Hak sahibi bir haktan, tamamen feragat edebileceği gibi kısmen de feragat edebilir. Kısmen feragatte bulunacak olması halinde, feragat edilecek olan kısmın açıkça belirtilmesi gerekmektedir.

Feragat Ne Zaman Yapılabilir

Feragat, yargılamanın görüldüğü mahkeme tarafından verilen hüküm kesinleşinceye kadar yapılabilir. Feragat için hak düşürücü süre veya zamanaşımı bulunmamaktadır.

Feragatin Sonuçları ve Yargılama Giderleri

Feragat kesin hüküm gibi sonuç doğurur ancak feragat beyanında bulunan hak sahibinde irade bozukluğu söz konusu olması halinde feragatin iptali istenebilir.

Feragat beyanında bulunan taraf, yargılama giderlerinden sorumludur. Feragat eden tarafın kısmen feragatte bulunması halinde, feragatte bulunulan kısma göre yargılama giderlerine hükmedilir.

Davanın Geri Alınması Arasındaki Fark

HMK md.123:’Davacı, hüküm kesinleşinceye kadar, ancak davalının açık rızası ile davasını geri alabilir. Bu takdirde davanın açılmamış sayılmasına karar verilir.’’

Davadan feragat kesin hüküm gibi sonuç doğururken, davanın geri alınması davanın açılmamış kabul edilir. Davanın geri alınmasında dava açma hakkı saklıdır. Yine davadan feragat etmek için karşı tarafın rızası gerekmez ancak davanın geri alınmasında karşı tarafın rızası gerekir.