Av. Fatih Özerol tarafından gönderildi.
Fiilin fail tarafından işlendiği veya işlenmediği konusunda, yargılama makamının tam bir kanaate ulaşmasında kullanılan, ceza uyuşmazlığını oluşturan olayın bir parçasını ya da tamamını ispat edebilecek, duyu organları ile algılanabilecek, maddi bir bünyeye sahip, hukuk düzenince kabul edilen vasıtalara delil denir.
Ceza yargılamasında delil konusu CMK md.206 – 218. maddeleri arasında düzenlenmiştir. Ceza yargılamasında delil türleri; sanık beyanları, tanık beyanları, suç ortaklarının beyanları, ispata yarar yazılı belgeler, görüntü ve ses kayıtları, elektronik ortamda mevcut olan kayıtlar ve ispata yarar hukuka uygun diğer deliller.
Hukuka Aykırı Delil
Maddi gerçeğin kanıtlanması amacıyla hukuk normlarının hiçe sayılarak elde edilen deliller, hukuka aykırı delildir. Hukuka aykırı deliller, hâkimin vereceği hükümde nazara alınamaz.
Kanuni Düzenleme ve Emsal Karar
CMK md.217: ‘’Yüklenen suç, hukuka uygun bir şekilde elde edilmiş her türlü delille ispat edilebilir.’’
Yargıtay 4. Ceza Dairesi’nin 2021/25097 E. ve 2024/3206 K. sayılı kararı: ‘’Dairemizin yerleşik içtihatlarına göre kişinin kendisine karşı işlenmekte olan bir suçla ilgili olarak, bir daha kanıt elde etme ve yetkili makamlara başvurma imkanının olmadığı, ani gelişen durumlarda karşı tarafla yaptığı konuşmaları kayda alması halinin hukuka uygun olduğunun kabulü zorunludur. Somut olayda, HTS kayıtları getirtilerek ilk aramanın kim tarafından yapıldığının, bu kapsamda sanığın katılana karşı ani gelişen tartışma sırasında tehdit ve hakaret içeren sözler söyleyip söylemediğinin ve başkaca delil elde etmesine imkan bulunup bulunmadığının, suça tahrik ve planlama ile kayıt yapılıp yapılmadığının tartışılması gerekirken, eksik inceleme ve yetersiz gerekçe ile sanık hakkında yazılı şekilde hükümler kurulması doğru değildir.’’
Hukuka Aykırı Delilin İstisnası
Kişinin kendisine karşı işlenmekte olan bir suçla ilgili olarak, bir daha kanıt elde etme olanağının bulunmadığı ve yetkili makamlara başvurma imkanının olmadığı ani gelişen durumlarda karşı tarafla yaptığı konuşmaları kayda alması halinin hukuka uygun olduğunun kabulü zorunludur.
Sonuç
Ceza yargılamasında hukuka uygun olarak elde edilen deliller, yargılama esnasında hâkim tarafından karar aşamasında nazara alınmalıdır. Ancak elde edilen deliller hukuka aykırı olarak toplanmış ise bu delil değerlendirmeye alınmaması gerekmektedir. Hukuka aykırı olarak elde edilen delilin, hâkim tarafından verilen karara dayanak oluşturması halinde hukuka aykırılık meydana gelecektir. Bu durumun istisnası ise kişiye karşı işlenmekte olan suça karşı bir daha delil elde etme olanağının bulunmaması yani ani gelişen durumlarda, hukuka aykırı olarak elde edilen delilin hukuka uygun olduğunun kabul edilmesi gerekmektedir.