Av. Fatih Özerol tarafından gönderildi.
İlk derece mahkemesi tarafından görülen dosyadan verilen kararın istinaf ve temyiz kanun yollarına başvurulması sonrasında tüm kanun yollarının tüketilmesi veya süresi içerisinde istinaf veya temyiz kanun yollarına başvurulmaması neticesinde mahkeme ilamları kesinleşmektedir.
Kanuni Düzenleme
HMK md.302: ‘’(1) Taraflar, harcının ödenmiş olup olmamasına bakılmaksızın ilamı her zaman alabilirler.
(2) Bakiye karar ve ilam harcının ödenmemiş olması, hükmün tebliğe çıkarılmasına, takibe konmasına ve kanun yollarına başvurulmasına engel teşkil etmez.
(3) 2/7/1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanunu dâhil, diğer kanunların bu maddeye aykırı hükümleri uygulanmaz.
(4) Hükmün kesinleştiği, ilamın altına veya arkasına yazılıp, tarih ve mahkeme mührü konmak ve başkan veya hâkim tarafından imzalanmak suretiyle belirtilir.
(5) Kanun yollarından geçmek suretiyle kesinleşen kararların kesinleşme kaydı ile kesinleşme kaydı yapılan kararların yerine getirilmesi için gerekli bildirimler de ilk derece mahkemesince yapılır.’’
Kesinleşmenin Şartları
1) Hukuk mahkemelerinde; kararın kesinleşmesi için dosya da bulunan tüm taraflara gerekçeli kararın yazılarak taraflara tebliğ edilmiş olması gerekmektedir.
2) İş, İcra ve Ceza mahkemelerinde; eski HMK ya göre karar taraflara tefhim (yani duruşma salonunda yüzüne söyleme olarak literatürde yer almaktadır) edildi ise tefhim tarihinden tefhim edilmedi ise tebligatın ulaştığı tarihten itibaren süre işlemeye başlamaktadır.
3) İdare mahkemelerinde ise gerekçeli karar mahkemece resen taraflara tebliğ edilmektedir.
İstinaf veya Temyiz Yoluna Başvuru
İstinaf ve temyiz kanun yoluna başvurulabilmesi için her yıl güncellenmekte olan parasal sınırlar bulunmaktadır. 2024 yılında istinaf kanun yoluna başvuru için 28.250,00 TL, temyiz kanun yoluna başvuru için ise 378.290,00 TL parasal sınır bulunmaktadır.
İşbu parasal sınırların altında kalan dava dosyaları için verilen mahkeme kararları kesindir. Dolayısıyla istinaf veya temyiz kanun yoluna başvurulamamaktadır.
Kesinleşme Şerhi
Mahkeme kararlarının kesinleşmesi için gerekli kanun yollarının tüketilmesi veya başvuru süreleri geçmiş olsa dahi kararı veren mahkeme tarafından kesinleşme şerhi düzenlenmesi gerekmektedir.