Av. Banu KÖK DUMAN tarafından gönderildi.
İsim ve soyisim değişikliğine ilişkin dava, haklı sebebe dayanılarak açılabilmektedir. Ancak kanunda haklı sebeplerin ne olduğu sayılmamıştır.
Kanuni Düzenleme ve Emsal Karar
TMK md.27: ‘’Adın değiştirilmesi, ancak haklı sebeplere dayanılarak hâkimden istenebilir.
Adın değiştirildiği nüfus siciline kayıt ve ilân olunur.’’
Yargıtay 8. Hukuk Dairesi’nin 2017/7496 E. ve 2017/2003 K. sayılı kararı: ‘’Dava nüfus kaydının düzeltilmesi istemine ilişkindir. Nüfus Hizmetleri Yasasının 36. maddesi hükmüne göre, nüfus kayıtlarının düzeltilmesine (ad ve soyadı değişikliği davaları dahil) ilişkin davalarda nüfus müdürü veya memurunun bulunması ve kararın onların önünde verilmesi zorunludur. Mahkemenin oluşumuna ilişkin bu yasa hükmü dikkate alınmadan nüfus idaresi temsilcisinin yokluğunda yargılama yapılarak karar verilmesi doğru görülmemiştir.’’
İspat
İsim ve soyisim davasında, davacı haklı sebebini ispat etmekle yükümlüdür. İsim veya soyismin değişikliği istemi, resmi evraklarda karışıklık meydana gelmesinden kaynaklanması halinde resmi evrağın mahkemeye ibrazı, sosyal hayatta başka bir isim veya soyisim kullanılıyor olması veya insanların davacıyı başka bir isim veya soyisimle tanıyor olması halinde ise tanık beyanlarıyla ispat edilebilir.
Haklı Sebep Kavramı
Haklı sebep kavramına örnek olarak, davacının adının veya soyadının, siyasi girişimlerde bulunmuş ve halk içinde kötü gözle bakılan bir şahsın isim veya soyismiyle uyuşması durumu örnek olarak verilebilir. Yine davacının iştigal ettiği meslek gereğince başka bir kişiyle karıştırılıyor olması durumu örnek olarak verilebilir.
Husumet, Görevli ve Yetkili Mahkeme
İsim ve soyisim değişikliği davasında görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemeleridir. Yetkili mahkeme ise davacının yerleşim yerinde bulunan mahkemedir.
İsim ve soyisim değişikliği davalarında husumet davacının yerleşim yerinin bağlı bulunduğu nüfus müdürlüğüne yöneltilmelidir.
Usul
Davalarda karar verilirken nüfus müdürü veya nüfus memurunun bulunması ve onların önünde karar verilmesi şartı aranmaktadır.
Dava Açılış Ücreti
Dava masrafları her yıl değişiklik göstermekte olup, 2024 yılı itibariyle isim veya soyisim davasının açılabilmesi için 3.000,00 TL civarında harç ve masraf yatırılması gerekmektedir.