Av. Banu KÖK DUMAN tarafından gönderildi.
Doğum yapan ve izin sonrası işe başlayan annenin, mesai saatlerinde çocuğunun bakımını yapacak birini bulamaması veya kreşe göndermek için gerekli maliyetleri karşılayamaması ve yönetmelikte belirtilen şartların bulunması halinde işveren, işyerinde emzirme odası ve kreş açmak zorundadır.
Kanuni Düzenleme ve Emsal Karar
Gebe ve Emziren Kadınların Çalıştırılma Şartlarıyla Emzirme Odaları ve Çocuk Bakım Yurtlarına Dair Yönetmelik md.13/1,2: ‘’ Yaşları ve medeni halleri ne olursa olsun, 100-150 kadın çalışanı olan işyerlerinde, emziren çalışanların çocuklarını emzirmeleri için işveren tarafından, çalışma yerlerinden ayrı ve işyerine en çok 250 metre uzaklıkta EK-IV’te belirtilen şartları taşıyan bir emzirme odasının kurulması zorunludur.
Yaşları ve medeni halleri ne olursa olsun, 150’den çok kadın çalışanı olan işyerlerinde, 0-6 yaşındaki çocukların bırakılması, bakımı ve emziren çalışanların çocuklarını emzirmeleri için işveren tarafından, çalışma yerlerinden ayrı ve işyerine yakın EK-IV’te belirtilen şartları taşıyan bir yurdun kurulması zorunludur. Yurt, işyerine 250 metreden daha uzaksa işveren taşıt sağlamakla yükümlüdür.’’
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 2015/5175 E. ve 2016/19971 K. sayılı kararı: ‘’Somut uyuşmazlıkta, davacı doğumdan sonra işe başlamadan önce gönderdiği ihtarname ile davalı işverene bu yükümlülüğünün gereği işyerinde kreş açılması gerektiği aksi takdirde iş sözleşmesini feshedeceği ihtarında bulunmuş, davalı işveren ise böyle bir yükümlülüğün bulunmadığını, davacının ihtarnamesinin istifa beyanı olarak kabul edileceğini bildirmiştir. Davacının izninin bittiği ve işe başlaması gereken 01/08/2012 tarihinde işe başlamak istediği, işverenin davacıyı istifa ettiği gerekçesiyle işe başlatmadığı davacı tanığının ifadesinden anlaşılmaktadır. Yönetmelikteki düzenleme gereği işverenin kreş açma zorunluluğu bulunmakta olup, bu yükümlülüğünü yerine getirmeyen işveren karşısında işçinin iş sözleşmesini haklı nedenle fesih hakkı bulunmaktadır. Ancak, davacı 01/08/2012 tarihinde işe gelerek çalışma isteğini ve iş sözleşmesini feshetme iradesinin bulunmadığını göstermiş, işveren tarafından davacının çalışmasına izin verilmemiş olup, bu nedenle davalı işverenin iş sözleşmesini feshettiğinin kabul edilmesi gerekir.’’
Şartlar
1)Yaş ve medeni hallerin bir önemi bulunmamaktadır.
2)Emzirme odası için 100 – 150 kadın çalışan, kreş açılabilmesi için en az 150 kadın çalışanın bulunması gerekmektedir.
3)Emzirme odası ve kreş işyerinden ayrı ve en fazla 250 metre uzaklıkta bulunması gerekmektedir. Kreşin 250 metreden daha uzak olması halinde işveren taşıt sağlamak zorundadır.
Erkek Çalışanlar Faydalanabilir Mi?
Erkek çalışanların velayeti babaya verilmiş veya annesi vefat etmiş olan çocukları işveren tarafından açılacak olan kreşten faydalanabilirler.
Haklı Fesih, Görevli ve Yetkili Mahkeme
İşveren tarafından emzirme odası ve kreş açma yükümlülüğünün yerine getirilmemesi hali işçi için haklı fesih sebebi oluşturmaktadır. Bu durumda işçi kıdem tazminatı ve diğer işçilik alacaklarını işverenden talep edebilir.
Kreş ve emzirme odası açma yükümlülüğünü yerine getirmeyen işçinin iş sözleşmesini haklı nedenle feshetmesi halinde işçilik alacaklarının tahsili amacıyla açacak olduğu davada, görevli mahkeme İş Mahkemeleridir. İş mahkemelerinin olmadığı yargı çevrelerinde Asliye Hukuk Mahkemeleri görevlidir. Yetkili mahkeme ise işverenin veya işin yapıldığı yer mahkemeleridir.