Yusuf KANSU tarafından gönderildi.
İşçi, İş Kanunu md.24’te düzenlenen hükümlere istinaden iş akdini haklı olarak feshedebileceği gibi işveren tarafından iş sözleşmesinin sürdürülmesinin beklenemeyeceği hallerde İ.K. md.25’te düzenlenen hükümlere istinaden işçinin, iş akdi feshedilebilir.
Yasal Düzenleme ve Emsal Karar
İş Kanunu md.25’te işverenin sağlık, ahlak ve iyi niyet kurallarına uyulmaması, zorlayıcı sebepler ve işçinin gözaltına alınması veya tutuklanması halinde devamsızlığın 17 nci maddedeki bildirim süresini aşması başlıkları altında haklı sebeple iş akdini feshedebileceği durumları düzenlemiştir.
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 2015/14743 E. ve 2017/17102 K. sayılı kararı: ‘’Yine değinilen bendin (e) alt bendinde, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan işçi davranışlarının da işverene haklı fesih imkânı verdiği ifade edilmiştir. Görüldüğü üzere yasadaki haller sınırlı sayıda olmayıp, genel olarak işçinin sadakat borcuna aykırılık oluşturan söz ve davranışları işverene fesih imkânı tanımaktadır. Davacının yaptığı davranış, doğrululuk ve bağlılıkla uymayan davranış kapsamında olup işverene haklı nedenle fesih imkanı vermektedir. Davacı işveren tarafından başlatılacak fesih sürecine ve haklı fesih işlemine karşı nedensiz olarak istifa etmiştir. Maddi bu olgulara göre istifa dilekçesinin hile, tehdit veya ikrah yoluyla imzalatıldığı davacı tarafından ispat edilemediği gibi istifadan sonra emeklilik nedeniyle iş akdini feshettiği kıdem tazminatı talebi olduğuna yönelik işverene ihtarname göndermesi de sonuca etkili değildir. Sonuç olarak davacının istifa iradesine değer verilerek kıdem ve ihbar tazminatı taleplerinin reddine karar verilmesi gerekir.’’
Haklı Fesih Halinde Kıdem ve İhbar Tazminatı
İşveren, İ.K. md.25/2’de düzenlenen hükümlere istinaden iş akdini feshetmesi ve feshe ilişkin iddiasını kanıtlaması halinde işçiye ihbar ve kıdem tazminatı ödeme yükümlülüğünden kurtulur. Ancak işverenin, iş akdini fesih sebebini ispat edememesi halinde kıdem ve ihbar tazminatını ödemekle yükümlüdür.
Haklı Fesih Halinde Diğer İşçilik Alacakları Tazminatı
İşveren haklı veya haksız fark etmeksizin işçinin, iş akdini feshetmesi halinde, işçinin yapmış olduğu fazla mesai, yıllık ücretli izin, ulusal bayram ve genel tatil ücreti vs. alacaklarını ödemekle yükümlüdür.
İş Akdini Fesih İçin Zamanaşımı Süresi
İşveren, İ.K. md.25/2’de düzenlenen ahlak ve iyi niyet kurallarına uyulmaması sebebiyle iş akdini feshedecek olması halinde, olayın öğrenildiği günden itibaren 6 (altı) iş günü ve her halde 1 (bir) yıl içinde iş akdi feshini gerçekleştirmesi gerekmektedir. Bu süreler geçtikten sonra iş akdinin feshedilmesi halinde, işçi kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanacaktır.