Yusuf KANSU tarafından gönderildi.
Kötüniyet tazminatı, belirsiz süreli iş sözleşmesi kapsamında çalışan ve işe iade imkânı bulunmayan işçinin, işveren tarafından iş akdinin kötüniyetli olarak sonlandırılması halinde ödenen tazminattır.
Kanuni Düzenleme ve Emsal Karar
İş Kanunu md.17/6: ‘’18 inci maddenin birinci fıkrası uyarınca bu Kanunun 18, 19, 20 ve 21 inci maddelerinin uygulanma alanı dışında kalan işçilerin iş sözleşmesinin, fesih hakkının kötüye kullanılarak sona erdirildiği durumlarda işçiye bildirim süresinin üç katı tutarında tazminat ödenir. Fesih için bildirim şartına da uyulmaması ayrıca dördüncü fıkra uyarınca tazminat ödenmesini gerektirir.’’
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 2014/29525 E. ve 2016/3304 K. sayılı kararı: ‘’Uyuşmazlık, taraflar arasındaki ilişkide kötüniyet tazminatının koşullarının oluşup oluşmadığı noktasında toplanmaktadır. Somut uyuşmazlıkta, davacının darp edilmesinin sebebi, hırsızlık şüphesine dayanmaktadır. Kötüniyet tazminatının dayanağı, feshin kötü niyetli yapılmasıdır. Fesih, hırsızlık şüphesine dayalı olup, fesihle darp olayı birbirinden bağımsız değerlendirilmelidir. Fesih nedeni hırsızlık şüphesine dayandığından, işverenin kötü niyetinden söz edilemez. Bu nedenle kötüniyet tazminatın reddi yerine kabulü hatalıdır.’’
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 2017/4155 E. ve 2017/6723 K. sayılı kararı: ‘’Taraflar arasında, davacının kötüniyet tazminatına hak kazanıp kazanmadığı konusunda uyuşmazlık vardır. 4857 sayılı İş Kanunu'nun 17. maddesi uyarınca işçinin kötüniyet tazminatı talep edebilmesi için aynı Kanunun 18,19,20,21. maddelerinin uygulama alanı dışında kalması, kısaca iş güvencesi hükümlerinden yararlanmaması gerekir. Buna göre işçi; işyerinde kıdeminin 6 aydan az olması, işyerinde 30 dan az işçi çalışması, belirli süreli iş sözleşmesi bulunması veya işveren vekili olması hallerinde feshin kötüniyetli kabul edilmesi durumunda kötüniyet tazminatına hak kazanır.’’
Şartları
1)İşçinin sürekli bir işte çalışması gerekmektedir. Sürekli bir iş ile işin en az 30 iş günü sürmesi gerektiği Yargıtay tarafından kabul edilmektedir.
2)İşçinin, iş güvencesi kapsamı dışında olması gerekir. İş güvencesi kapsamı dışında olabilmesi için kıdeminin 6 (altı) aydan az olması veya işyerinde 30’dan (otuz) az işçi çalışması hallerinde kapsam dışında kaldığı kabul edilir.
3)İş sözleşmesi, işveren tarafından kötüniyetle feshedilmesi gerekmektedir. Kötüniyet olarak kabul edilecek haller kanunda belirtilmemiştir ancak işçinin şikayet hakkını kullanması veya işçi sendikasına üye olması sebebiyle iş akdinin feshedilmesi bu duruma örnek olarak gösterilebilir.
4)İşçinin iş sözleşmesi belirsiz süreli olması gerekmektedir.
İşletilecek Faiz, Zamanaşımı, Görevli ve Yetkili Mahkeme
Kötüniyet tazminatının işçiye ödenmemesi halinde, işçi iş sözleşmesini ihtarname ile feshetmesi halinde ihtarnamenin tebliğ tarihi, ihtarname olmaması halinde dava tarihi itibariyle işletilecek olan yasal faiz oranı uygulanır.
Kötüniyet tazminatı alacağı, iş sözleşmesinin fesih tarihi üzerinden 5 (beş) yıl geçmesi halinde zamanaşımına uğrar. 25.10.2017 tarihinden önce iş sözleşmesinin feshedilmiş olması halinde bu süre 10 (on) yıl olarak uygulanır.
Kötüniyet tazminatı, ihbar tazminatının üç katı olarak hesaplanır.
Kötüniyet tazminatı alacağına ilişkin görevli mahkeme İş Mahkemeleridir. İş mahkemelerinin olmadığı yargı çevrelerinde Asliye Hukuk Mahkemeleri görevlidir. Yetkili mahkeme ise işverenin veya işin yapıldığı yer mahkemeleridir.