Av. Fatih Özerol tarafından gönderildi.
Tapuda satış olarak gösterilen ancak asıl amacın mirastan mal kaçırmak olduğu durumlarda satışın iptal edilmesi amacıyla, açılan davaya tapu iptal ve tescil davası denir. Muvazaa kelimesinin anlamı, gerçek iradeye uymayan aldatıcı nitelikte gizli anlaşmadır. Muris kelimesi ise miras bırakan anlamına gelmektedir.
Emsal Karar
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 2022/21 E. ve 2023/861 K. sayılı kararı: ‘’Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Uyuşmazlık; miras bırakanın 207 ve 242 parsel sayılı taşınmazlarını davalı olan torunu ...'a satış suretiyle yaptığı temlik işleminin mirasçılardan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğu iddiasının davacı tarafça ispatlanıp ispatlanamadığı noktasında toplanmaktadır. Öncelikle miras bırakanın sağlığında hak dengesini gözeten paylaştırma savunmasının ancak mirasçılar arasında söz konusu olabileceği ve davalının da mirasçı olmadığı dikkate alındığında bu savunmaya değer verilemeyeceği açıktır. Diğer taraftan miras bırakanın ekonomik durumunun yerinde olduğu, dava konusu taşınmazların satış tarihinde tapuda gösterilen bedelleri ile gerçek bedelleri arasında fahiş fark bulunduğu, murisin dava konusu taşınmazları satmasını gerektirir makul ve haklı bir nedenin varlığı ortaya konulamadığı gibi davalı tarafça da tapudaki devir işlemi sırasında murise herhangi bir bedel ödenmediğinin kabul edildiği, murisin sağlığında tüm mirasçılarını kapsar şekilde yapılan bir taksim işleminin olmadığı, miras bırakan tarafından yapılan temlikin ikinci eşi ve diğer mirasçılarından mal kaçırma amacıyla muvazaalı olarak yapıldığı anlaşıldığından, davanın kabulü gerektiğine değinen bozma ilâmına uyulması gerekirken direnme kararı verilmesi usul ve yasaya aykırıdır.’’
Şartları
1)Muris yani miras bırakan, terekeden mal kaçırmak amacıyla işlem gerçekleştirmiş olmalıdır.
2)Miras bırakanın gerçek iradesi taşınmazı satmak değil bağışlamak olmalıdır.
3)Tapu müdürlüğünde yapılan işlemle, taşınmazın mirasçılardan birine veya üçüncü kişiye devredilmiş olması gerekir.
4)Taşınmaz için ödenen bedelin miktarı çok düşük veya hiç ödeme yapılmamış olmalıdır.
Davayı Kimler Açabilir ve İspat Yükü
Saklı pay sahibi olsun ya da olmasın miras hakkı yenmiş olan tüm mirasçılar tapu iptal ve tescil davasını açabilir.
İspat yükü davacı tarafa yani muvazaalı işlem olduğunu iddia eden tarafa aittir. Muvazaanın varlığı tanık dâhil her türlü delille ispatlanabilmektedir.
Süre, Görevli ve Yetkili Mahkeme
Görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemeleridir. Yetkili mahkeme ise taşınmazın bulunduğu yer mahkemesidir. Muris muvazaası sebebiyle tapu ve iptal davasının açılması herhangi bir süreye bağlı değildir.