Boşanma davalarında, davanın derdest olduğu ve dava sonuçlandıktan sonraki süreçte taraflardan birine mahkeme tarafından nafaka ödeme yükümlülüğü getirilebilir. Nafaka ödemekle yükümlü tutulan eşin ödeme yapmaması durumunda eş hakkında icra takibi başlatılabileceği gibi tazyik hapsine karar verilebilir.
Genel Olarak Nafaka
Boşanma davasının derdest olduğu süreçte ekonomik olarak zayıf olan eşe diğer eşin ödeyeceği nafakaya tedbir nafakası denir. Boşanma davası sonuçlandıktan sonra eşe nafaka ödenmesine hükmedilmesi halinde bu nafakaya yoksulluk nafakası denir. Tarafların müşterek çocuğunun bulunması ve çocuğun ihtiyaçlarının giderilmesi amacıyla hükmedilen nafakaya iştirak nafakası denir. Son olarak taraflardan birinin yakınlarına yardım etmekle yükümlü olduğu aile bireylerine ödenmesi gereken nafakaya yardım nafakası denir.
Nafaka Yükümlülüğünün Sona Ermesi
Nafaka alacaklısı eşin yeniden evlenmesi veya taraflardan birinin vefat etmesi halinde yoksulluk nafakası ödeme yükümlülüğü sona erer. İştirak nafakası ise anne ve babanın tekrar evlenmesi ya da müşterek çocuğun 18 (on sekiz) yaşını doldurması durumunda sona ermektedir ancak çocuğun eğitiminin devam etmesi halinde iştirak nafakası devam eder.
Yasal Düzenleme
İİK md.344: ‘’Nafakaya ilişkin kararların gereğini yerine getirmeyen borçlunun, alacaklının şikâyeti üzerine, üç aya kadar tazyik hapsine karar verilir. Hapsin tatbikine başlandıktan sonra kararın gereği yerine getirilirse, borçlu tahliye edilir.’’
İcra Takibi
Nafaka yükümlüsünün ödemesi gereken tutarı, düzenli ve tam olarak ödememesi halinde, nafaka yükümlüsü eş hakkında icra takibi başlatılabilir. İcra takibinin kesinleşmesi akabinde taşınır mal, taşınmaz mal, maaş haczi ve diğer malvarlıklarına haciz tesis edilebilir.
Şikayet
Nafaka ödemekle yükümlü eşin, ödeme yapmaması halinde nafaka alacaklısının nafaka yükümlülüğünü ihlal suçuna istinaden şikayette bulunabilir.
Cezası
Nafaka yükümlülüğünü ihlal eden eş hakkında 3 (üç) aya kadar tazyik hapsi cezası verilebilmektedir. Ancak borçlu eş, nafakaya ilişkin ödemeyi yapması durumunda, tutuklu ise derhal tahliye edilir. Hakkında verilmiş tazyik hapsi henüz infaz edilmemiş ise ceza infaz edilemez.
Görevli ve Yetkili Mahkeme
Nafaka yükümlülüğünü ihlal şikayetine ilişkin davaya bakmakla görevli mahkeme icra mahkemeleridir. İcra mahkemesinin bulunmadığı durumlarda asliye hukuk mahkemeleri görevlidir. Yetkili mahkeme ise icra takibinin başlatıldığı yer mahkemesidir.