Bir gerçek veya tüzel kişinin, başka bir gerçek veya tüzel kişiye ticari, şahsi, hukuki işlerin takibinin sağlanması ya da çeşitli işlemlerin gerçekleştirilebilmesi amacıyla, yetki verilmesine yarayan yazılı beyana vekâletname denir. Vekâletnameler, noterler tarafından tanzim edilmektedir.
Tür Bakımından Vekâletnameler
Tür olarak vekâletnameler genel ve düzenleme şeklinde olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Genel vekâletnamelerde dava açılması ve takip edilmesi gibi işlemler yapılabilir. Düzenleme şeklindeki vekâletnamelerde ise kira sözleşmesi imzalama, araç veya gayrimenkul alış satışı, boşanma, nafaka davası açılması gibi işlemler yapılabilmektedir. Düzenleme şeklinde vekâletnamenin tanzim edilebilmesi için vekâlet verenin yanında iki adet fotoğraf bulunması gerekmektedir. Ancak genel vekâletnamelerin tanziminde fotoğraf gerekmemektedir.
‘Yargıtay 19. Hukuk Dairesi’nin 2009/70 E. ve 2009/8991 K. sayılı kararı:’Uyuşmazlık, vekilin vekaletnamesinde kefalet yetkisi bulunup bulunmadığı yönünde toplanmaktadır. Bir örneği dosyaya sunulan düzenleme şeklinde vekaletname içeriğinden, kefalet yetkisinin davalı lehine alınacak kredilere münhasır olarak verildiği, başka bir anlatımla anılan vekaletnamede 3.kişilerin davacı bankadan alacakları kredilere karşılık da kefalet verilebileceğine dair bir yetkiye rastlanılmadığı anlaşılmaktadır. Mahkemece vekaletname kapsamındaki kefalet yetkisinin yorumunda yanılgıya düşülerek hüküm kurulması doğru görülmemiştir.’’
Alıntı yapılan Yargıtay kararından da anlaşılacağı üzere vekil vekâletname ile kendisine tanınmış olan yetkilerin dışında vekil eden hakkında işlem tesis edememektedir.
Süre Bakımından Vekâletnameler
Vekâletnameler süre bakımından iki kısma ayrılmaktadır. Süreli vekâletnamelerde, vekilin yetkilerinin sona ereceği süre tarih ve saat olarak belirlenmiş olan vekâletnamelerdir.
Yargıtay 8. Hukuk Dairesi’nin 2018/8121 E. ve 2019/11694 K. sayılı kararı: ‘’Bu açıklamalar karşısında davalılar ... ile ... adına dosyaya vekaletnameler sunulduğuna, vekaletnameler gereği Av. ... duruşmaya kabul edilerek beyanı da alındığına, sunulan vekaletnameler genel vekaletname mahiyetinde olup içeriklerinde herhangi bir süre sınırlaması bulunmadığına, vekaletin sona erme sebepleri kanunda belirlenmiş olup bu hususların gerçekleştiği iddia edilmediği gibi vekaletname tarihlerinin eski olması nedeniyle vekalet ilişkisi de son bulmayacağına göre mahkeme tarafından davalılar Mustafa ve ...’ın vekille temsil edildiği dikkate alınarak reddedilen bölüm yönünden isimleri yazılı davalılar lehine vekalet ücreti takdiri gerekirken, vekaletnameler yönünden on yıllık sürenin geçtiği ve geçerli bir vekaletname de ibraz edilmediği gerekçesiyle vekalet ücreti takdir edilmemesi doğru olmamıştır.’’
Süresiz vekâletnamelerde vekilin yetkilerinin sona ereceğine dair ibare bulunmamaktadır. Ancak Yargıtay tarafından süresiz vekâletnameler 10 (on) yıl süre ile geçerli olduğu kabul edilmektedir.